MP Board Sanskrit Model paper 2021 Class 10th/ MP Board New Sanskrit Blue Print Paper 2021 available.
हाईस्कूल परीक्षा सत्र – २०२१ प्रश्न पत्र – सामान्य संस्कृत
समय – 3 घंटे पूर्णांक – १०० कक्षा दवसी
सर्वेप्रश्ना: अनिवार्या: सन्ति
MP Board Sanskrit Model paper 2021 Class 10th
- प्रश्न – उचित विकल्पं चित्वा लिखत-
- रमेंश: इत्यस्मिन् पदे सन्धि: अस्ति – ( गुण सन्धि:, दीर्घसन्धि:, यण् सन्धि:, वृध्दि सन्धि)
- जगन्नाथ: इत्यस्मिन् पदे सन्धि: अस्ति – ( गुण सन्धि:, दीर्घसन्धि:, यण् सन्धि:, व्यंजन सन्धि)
- विसर्गसन्धे: उदाहरणम् अस्ति (तल्लय:, नमस्कार:, सदैव, सूर्योदय)
- पो+अन: इत्यस्मिन् सन्धि: अस्ति ( पोअन:, पवन:, पोन:, पान)
- अधोलिखितेषु अव्ययं चित्वा लिखत् – (अहम्, पिबामि, गत्वा, यथा)
- प्रश्न
- “हिरहरौ” इत्यस्य पदे समास: विग्रह: भवति – ( हरि च हरौ च, हरिश्च हरश्च, हरि च हरौ, हरि: च हर: च
- “राजपुरूष” इत्यस्य पदे समास: अस्ति –( तृतीयातत्पुरूष:, षष्ठी तत्पुरूष:, पंचमी तत्पुरूष:, सप्तमी तत्पुरूष)
- “गंगाया: समीपम्” इत्यस्य पदस्य समासिकपदम् अस्ति (गंगा सीमपम्, गंगसमीपम्, उपगंगम, अपगंगम्)
- “परागत:” इत्यस्मिन पदे उपसर्ग: अस्ति (परि, प्र, प्रति, परा)
- अधोलिखितेषु उपसर्ग: नास्ति- ( प्रति, अति, अपि, अस्ति)
- प्रश्न
- क्त प्रत्ययस्य उदाहरणम् अस्ति ( गतवान्, गन्तुम, पठित्वा, कथित:)
- गम्+तुमुन इत्यस्य पदम् उदाहरणम् अस्ति ? Ans – गन्तुम्
- गुणिन(गुणी) इत्सस्मिन पदे प्रत्यय: अस्ति ? Ans –इन्
- क्रीडित्वा इत्यस्मिन् पदे प्रत्यय: अस्ति ? Ans –क्तवा
- परसदनविष्ठ: को ………..न याति ? Ans – लघुत्वम्
- प्रश्न
- “पास्यति” इत्यस्मिन् पदे लकार: अस्ति? Ans – लृटलकार:
- “लप्स्ये” इत्यस्मिन् पदे वचनम् अस्ति? Ans – एकवचनम्
- “द्रक्ष्यति” इत्यस्मिन् पदे धातु: अस्ति? Ans – दृश्
- “पिवेत” इत्यस्मिन् पदे पुरूष: अस्ति ?–Ans – प्रथम पुरूष:
- अहं अपि आपणं गच्छामि इत्यस्मिन् वाक्ये अव्ययम् अस्ति –अपि
- प्रश्न – प्रदत्तै: शब्दै: रिक्तस्थानपूर्ति कुरूत – ( निश्चयो, श्रेष्ठ:, अनिलं, देवालयं, कुशल)
- वायु: ……….ददाति। Ans –अनिलं
- ज्येष्ठ …………..कुले लोके। Ans – श्रेष्ठ:
- अत्र………….तत्राप्यस्तु। Ans –कुशलंं
- वासुदेव: कत्रिच्त् ……….अपश्यत्। Ans –देवालयं
- स्वधियो …….नास्ति यस्य स भ्रमति स्वयं। Ans –निश्चयो
- निम्नलिखित प्रश्नेषु त्रयाणं प्रश्नानां उत्राणि संस्कृत भाषायां एक वाक्येन लिखित्।
- कीदृशा: छात्रा: उच्च नागरिका: अभवन्?
- छत्रसाल: कस्य शिष्य: आसीत्?
- देवता कुत्र रमन्ते?
- क: सर्व वस्तुषु हीन:?
- अधोलिखितेषु शब्देषु शब्दानां रूपाणि निर्देशानुसारं त्रिषु वचनेषु लिखित –
- राम – पंचमी विभक्ति:
- पितृ – तृतीया विभक्ति:
- भवत् – द्वितीया विभक्ति:
- किम् (स्त्री)- विभक्ति:
- राजानम् अथवा मया इति शब्द रूपस्य विभक्ति वचनं च लिखत।
अधोलिखितेषु गद्यांशेषु गद्यांश द्वयस्य प्रश्नानाम् उत्त्राणि संस्कृत भाषायां देयानि –
काकस्य रटनं श्रुत्वा वृक्षस्य समीपे चरन्त: वृक्षस्याग्रे उड्यमाना: वृक्षस्य कोटरेषु निवस्न्त: च सर्वे प्राणिन: पशव: पक्षिण: सर्वाश्च समायाता:। तेषां मध्ये प्रथम सर्प: फटाटोपं कुर्वन् पितृ पितामहानां कालादपि अहम् अत्रैव निवसामि। अतोड्यं वृक्ष: मदीय एव अति। तत: शाखात: शाखात: शाखान्तरं चंक्रम्य एक: कीट: प्रत्यवदत् मदीयै अर्भ कै: साध्द र्म् अहं बहुवर्षेभ्य अत्रैव उषितवानस्मि। अतोउ्यं वृक्ष: ममैव इति।
- काकस्य किम् श्रुत्वा सर्वे प्राणिनि: समायाता:?
- शाखात: शखान्तरम् चंक्रम्य क: प्रत्यवदत्?
- सर्प्: किम् कुर्वन् न्यगदत्?
- अतोउयं वृक्ष: ममैव इति क: अवदत्?
- श्रुत्वा इत्यस्य पदस्य प्रकृतिं प्रत्ययंच पृथक्कुरूत।?
10. अधोलिखितेषु प्रश्नेषु चतुर्णां प्रश्नानामद्व उत्तराणि संस्कृत भाषायां एकपदेन लिखित
- रवि: केन तपते?
- रथकारस्य नाम किम् आसीत् ?
- बुन्देलकेशरी इति नाम्ना का प्रसिध्द?
- ग्रामें क: वृक्ष आसीत्?
- सूर्य वंशस्य राजा क: आसीत्?
११. अस्मिन प्रश्नपत्रे समागतान श्लोकान विहाय स्वपाठ्य पुस्तकात् कण्ठस्थीकृत सुभाषितद्वयं लिखत।
12. स्वप्रचार्यस्य कृते अवकाशार्थम् प्रार्थनापत्रं संस्कृत भाषायाम् लिखत।
13. अधोलिखितेषु एकं विषयं स्वीकृत्य शतशब्देषु संस्कृतभाषायां निबंधं लिखत
- महाकवि: कालिदास:
- सदाचार:
- दीपावलि:
- मम दिन चर्या
- मम विद्यालय
